Όταν ο μεσαιωνικός κόσμος καταστράφηκε, φάνηκε πως ο δυτικός άνθρωπος κατευθυνόταν προς την τελική εκπλήρωση των ευγενέστερων ονείρων και οραμάτων του. Απελευθερώθηκε από την εξουσία μιας ολοκληρωτικής εκκλησίας, από το βάρος της παραδοσιακής σκέψης , από τα γεωγραφικά όρια μιας υδρογείου που ήταν γνωστή μόνο κατά το ήμισυ. Δημιούργησε νέες επιστήμες , που με τον καιρό οδήγησαν στην απελευθέρωση πρωτοφανών παραγωγικών δυνάμεων και τον ολοκληρωτικό μετασχηματισμό του υλικού κόσμου.
Δημιούργησε πολιτικά συστήματα που φαίνονταν να εγγυώνται την ελεύθερη και παραγωγική ανάπτυξη του ατόμου. Περιόρισε το χρόνο εργασίας σε τέτοιο βαθμό, που ο δυτικός άνθρωπος είναι ελεύθερος να απολαμβάνει ώρες ανάπαυσης σε έκταση και που οι προγονοί του ούτε να ονειρευτούν μπορούσαν.
Όμως πού έχουμε φτάσει σήμερα;
Ο κίνδυνος ενός καταστροφικού πολέμου κρέμεται πάνω από την ανθρωπότητα , ένας κίνδυνος που με κανένα τρόπο δεν ξεπερνιέται με τις έως τώρα διστακτικές προσπάθειες των κυβερνήσεων , να τον αποφύγουν. Αρκεί να αναλογιστούμε τον γεγονός ότι από το τέλος του 2ου παγκόσμιου πολέμου έως σήμερα, πραγματοποιήθηκαν 285 κατά τόπους πόλεμοι, οι τελευταίοι εκ των οποίων έγιναν με ανεπτυγμένες πολεμικές μεθόδους και συστήματα. Αλλά ακόμη και αν οι πολιτικοί εκπρόσωποι του ανθρώπου διαθέτουν αρκετό μυαλό ώστε να αποφύγουν έναν πόλεμο, η κατάσταση του ανθρώπου εξακολουθεί να μένει μακριά από την εκπλήρωση των ελπίδων του των προηγούμενων αιώνων.
Όπως είναι γνωστό , ο χαρακτήρας του ανθρώπου διαπλάθεται από τις απαιτήσεις του κόσμου που δημιούργησε με τα ίδια του τα χέρια. Τον 18ο και 19ο αιώνα, ο κοινωνικός χαρακτήρας της μεσαίας τάξης , παρουσίαζε ισχυρά εκμεταλλευτικά και « αποθησαυρωτικά » γνωρίσματα . Ο χαρακτήρας αυτός καθορίστηκε από την υπέρμετρη επιθυμία εκμετάλλευσης άλλων και την αποταμίευση αυτών που είχε αποκτήσει το άτομο για να αποκομίσει περισσότερα κέρδη από αυτά. Τον 20ο αιώνα ο προσανατολισμός του χαρακτήρα του ανθρώπου , έδειξε αξιοσημείωτη παθητικότητα και ταύτιση με τις αξίες της αγοράς. Ο σύγχρονος λοιπόν άνθρωπος κατάντησε σχεδόν ολοκληρωτικά παθητικός στον ελεύθερο χρόνο του . Είναι ο αιώνιος καταναλωτής. « Καταβροχθίζει » ποτά, τρόφιμα, τσιγάρα, ναρκωτικά, κινηματογραφικές ταινίες και άφθονο ιντερνέτ για την όρεξή του . Ο κόσμος έγινε ένα μεγάλο αντικείμενο , ένα μεγάλο βυζί της μάνας. Έχει όμως μεταμορφωθεί και σε «εμπόρευμα» και νιώθει τη ζωή του σαν κεφάλαιο που πρέπει να επενδυθεί επικερδώς , Αν το κατορθώσει αυτό, νιώθει «πετυχημένος» και η ζωή του έχει νόημα. Αν όχι , νιώθει «αποτυχημένος». Η «αξία» του βρίσκεται στην εμπορικότητά του , όχι στις ανθρώπινες ιδιότητες του αγάπης και λογικής, ούτε στις καλλιτεχνικές και πνευματικές του ικανότητες. Έτσι η αίσθηση που έχει για την αξία του , εξαρτιέται από εξωτερικούς παράγοντες, την επιτυχία του με βάση την κρίση των άλλων. Έτσι εξαρτιέται από αυτούς τους άλλους και η ασφάλειά του βρίσκεται στον κομφορμισμό , στο να μην βρίσκεται ποτέ παραπάνω από μισό μέτρο μακριά από το κοπάδι.
Με δεδομένο λοιπόν , αφενός τις πρωτόγνωρες καταστάσεις που βιώνει σήμερα ο άνθρωπος , όχι μόνο με τα αλλεπάλληλα lockdown που έφερε ένας απρόσμενος ιός, αλλά και αφετέρου με την υπέρμετρη ανάπτυξη των διαφόρων τεχνολογιών που θα μπουν σύντομα στη ζωή μας και που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν καν να φανταστούν , προβάλλεται το ερώτημα : τι είδους ανθρώπους χρειάζεται η κοινωνία μας, προκειμένου να λειτουργήσει ομαλά;
Για να απαντήσει κανείς στο ερώτημα , θα πρέπει να αναλογιστεί τα νέα σύγχρονα μέσα που θα χρειαστεί να διαθέτει στο εξής, αλλά και να « προβλέψει » τον τρόπο λειτουργίας της επερχόμενης αυτοματοποιημένης- τεχνολογικής κοινωνίας που αναδύεται ομολογουμένως ,όχι και τόσο εμφανώς όσο θα έπρεπε. Κι αυτό γιατί προβάλλονται απειράριθμες και ποικίλες εικόνες από τα διάφορα Μέσα που μπερδεύουν, διχάζουν , απογοητεύουν αλλά και τρομάζουν τον ήδη αγχωμένο και αλλοτριωμένο σημερινό άνθρωπο. Και είναι αλλοτριωμένος με την έννοια ότι οι ενέργειές του και οι δυνάμεις του , έχουν αποξενωθεί απ’ αυτόν.
Αυτό όμως που προβάλλει ως ο μεγαλύτερος κίνδυνος , είναι η μετάβαση από τον γνωστό έως σήμερα άνθρωπο, στον « μετ-άνθρωπο», μία έννοια που ακούγεται περίεργα στα αυτιά του . Πρόκειται όπως μας λένε, για τον άνθρωπο που κατά τον Έριχ Φρομ θα έχει μεταμορφωθεί σε ρομπότ . Και είναι αλήθεια πως τα ρομπότ όπως τα φανταζόμαστε , δεν εξεγείρονται. Δεδομένης όμως της φύσης του ανθρώπου, τα ρομπότ δεν είναι δυνατόν να ζήσουν και να παραμείνουν σε « υγεία ». Γίνονται « Γκολέμ». Θα καταστρέψουν τον κόσμο τους και τους εαυτούς τους, γιατί δεν θα είναι πια σε θέση να υποφέρουν την βαριεστιμάρα της δίχως νόημα ζωής.
Τι μπορούμε λοιπόν να περιμένουμε από το απειλητικό μέλλον ;
Αν αγνοήσουμε τις σκέψεις εκείνες που δεν είναι παρά προϊόντα των επιθυμιών μας , είμαστε υποχρεωμένοι να δεχτούμε ότι η πιο πιθανή δυνατότητα εξακολουθεί να είναι πως η αντίφαση ανάμεσα στην « τεχνιτή διάνοια », το συναίσθημα και τη λογική, θα οδηγήσει τον κόσμο σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο , το αποτέλεσμα του οποίου θα είναι η οπισθοδρόμηση σε αρχέγονες μεθόδους επιβίωσης. Αυτό θα πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπόψη από τους απανταχού αφανείς ηγέτες σήμερα που εκπροσωπούνται στα διάφορα think tanks . Το σλόγκαν « ο Πόλεμος είναι η Ειρήνη με άλλα μέσα» , δεν περιέχει καμία αισιόδοξη προοπτική και θα πρέπει να εγκαταλειφτεί. Ακόμη και οι Σοφοί του παρελθόντος δεν κατάφεραν να πείσουν τις κοινωνίες των εθνών. Η δε ιστορία βρίθει από σφαγές και αίμα. Σπουδαιότερο θα ήταν ίσως αν η απάντηση μπορούσε να δοθεί αντιστρέφοντας τη φράση του Έμερσον : « Τα πράγματα βρίσκονται στο σαμάρι καβάλα στην ανθρωπότητα », για να πούμε « βάλε την ανθρωπότητα στο σαμάρι , έτσι που να κουβαλάει τα πράγματα ».
Αυτός είναι ένας τρόπος για να πούμε πως ο άνθρωπος πρέπει να ξεπεράσει την αλλοτρίωση που τον κάνει ένα ανίσχυρο και παράλογο πλάσμα. Αν δεν αποκτήσει την αίσθηση και την κατανόηση του εαυτού του ξανά, θα είναι καταδικασμένος να ζει ανίσχυρος μπροστά στις κοινωνικές, οικονομικές και τεχνολογικές δυνάμεις που ο ίδιος δημιούργησε και πάντως μακριά από την ίδια του τη φύση. Το «γνώθι σ Αυτόν» μοιάζει η πιο δύσκολη αλλά και η πλέον φαντασιακή λύση στις προκλήσεις του αύριο.
Εδώ φαντάζουν επίκαιρα όσο ποτέ τα λόγια της Μαρί Κιουρί « Δεν μπορείς να ελπίζεις σε έναν καλύτερο κόσμο, αν δεν αναπτυχθείς σαν άτομο. Έχοντας αυτό υπόψη, ο καθένας μας πρέπει να πασχίσει για την βελτίωση του ».
Παντελής Συτμαλίδης
Πηγή
Ενα Like μας βοηθάει να συνεχίσουμε Facebook
ΠΡΟΣΟΧΗ: ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΕ κάθε Δημοσίευση μας….Ορισμένα αναρτώμενα απο το διαδίκτυο, κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής) θεωρούμε οτι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Το Epiosyinfo, ασπάζεται βαθιά, τις Δημοκρατικές αρχές της πολυφωνίας και ως εκ τούτου, αναδημοσιεύει κείμενα και ρεπορτάζ, από όλους τους πολιτικούς χώρους. !!!!!
ΠΡΟΣΟΧΗ: ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΕ κάθε Δημοσίευση μας….Ορισμένα αναρτώμενα απο το διαδίκτυο, κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής) θεωρούμε οτι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Το Epiosyinfo, ασπάζεται βαθιά, τις Δημοκρατικές αρχές της πολυφωνίας και ως εκ τούτου, αναδημοσιεύει κείμενα και ρεπορτάζ, από όλους τους πολιτικούς χώρους. !!!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Το ΕΠΙΟΣΥ INFO ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει περί των επωνύμων ή ανωνύμων σχολίων που φιλοξενεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών, επικοινωνήστε μέσω e-mail έτσι ώστε να αφαιρεθεί. Σχόλια με αναφορές σε προσωπικά δεδομένα, τηλέφωνα, διευθύνσεις , υβριστικά ή συκοφαντικά θα αφαιρούνται!